Zamek krzyżacki w Działdowie

    Działdowo położone jest 5 km od mojej rodzinnej miejscowości, jest więc miejscem bliskim mojemu sercu. To tutaj znajduje się kolejny z zamków krzyżackich. 


 Fot. nr 1.  Zamek Krzyżacki w Działdowie, https://www.zamkipolskie.com/dzial/dzial.html, (dostęp 23.08.2022 r.). 

     Badania archeologiczne datują początki budowy zamku na lata 30. XIV wieku. W czasach średniowiecznych Działdowo stanowiło bardzo strategiczne miejsce. Zdając sobie z tego sprawę Zakon Krzyżacki, który nabył osadę pod koniec XIII wieku,  zaczął modernizację  staropruskiego, drewnianego wówczas umocnienia i budowę murowanej warowni. 

    Zamek budowany był wieloetapowo, a jako pierwszy wzniesiono Dom Duży. W kolejnych latach powstały murowane kurtyny z gankiem, otaczające dziedziniec zamku, a później południowo - wschodnie i północno - zachodnie skrzydła mieszkalne, oraz piętro spichlerzowe.  Rozbudowa zamku miała związek z podniesieniem rangi Działdowa do stolicy wójtostwa. 

         Fot. nr 2.  Zamek Krzyżacki w Działdowie, https://www.zamkipolskie.com/dzial/dzial.html, (dostęp 23.08.2022 r.). 

Już w 1409 roku Zakon Krzyżacki wygrał walkę o zamek z największym wówczas wrogiem - wojskiem polskim, prowadzonym przez księcia mazowieckiego Bolesława. Radość nie trwała jednak długo, ponieważ rok później 12 lipca armia polsko - litewska zmierzająca na Grunwald opanowała warownie bez walki. Rycerze zakonu krzyżackiego w tym czasie organizowali siły  pod Kurzętnikiem, to też zdobycie zamku w Działdowie nie stanowiło dla wojsk Jagiełły problemu. Zamek szybko jednak wrócił w ręce zakonu. Po opuszczeniu ziem przez wojski polsko - litewskie, 24 września zamek został podstępnie odbity i przekazany ponownie w ręce zakonu. 

Przez kolejne lata Działdowo przechodziło z rąk do rąk, aż w 1466 roku na mocy pokoju toruńskiego trafiło ponownie w ręce Zakonu. Mijały stulecia a murowana warownia obronna w Działdowie była obiektem walk, kolejnych pokoleń rycerzy zakonnych oraz wojsk polskich. 

    Kiedy Państwo Zakonne przestało istnieć i stało się uzależnionymi od Polski Prusami Książęcymi, zamek w Działdowie zmienił swoje przeznaczenie i stał się siedzibą administracyjną starosty. W połowie XIX wieku warownia pełniła już tylko funkcje gospodarcze, a z powodu złego stanu zabudowy podjęto decyzję o jego częściowej rozbiórce. Przed I wojną światową rozpoczęto pierwsze działania mające na celu naprawę budowli i przeznaczenie jej na magazyny gospodarcze. Niestety, zarówno I jak i II wojna światowa odcisnęła piękno na budowli, która została bardzo zniszczona przez pociski artyleryjskie. Dopiero w 1973 roku rozpoczęto odbudowę skrzydła zachodniego, która skończyła się na początku kolejnego stulecia. Niestety odbudowana części zamku w stylu nowoczesnym, nijak ma się do pozostałości po średniowiecznej warowni zakonu krzyżackiego. Do dzisiaj pozostał w całkiem dobrym stanie Główny Dom mieszkalny ze zdobionym szczytem, a także mur obwodowy ze strony zachodniej i północnej. W odbudowanej części znajdują się urzędy miejskie, natomiast w części średniowiecznej znajduje się ekspozycja historyczna Działdowo - miasto i ludzie dawnego pogranicza. 


Fot. nr 3.  Zamek Krzyżacki w Działdowie, https://www.zamkipolskie.com/dzial/dzial.html, (dostęp 23.08.2022 r.). 

Źródła:
1. Zamki Polskie, https://www.zamkipolskie.com/dzial/dzial.html, (dostęp 23.08.2022 r.).
2. Muzeum Pogranicza w Działdowie, https://muzeum.dzialdowo.pl/, (dostęp 23.08.2022 r.).
3. Działdowo. Plan miasta i mapa powiatu, Wydawnictwo Remedium, Toruń 2008. 

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Zamek Krzyżacki w Kętrzynie

Zamek krzyżacki w Pasłęku

Organizacje i stowarzyszanie promujące region Warmii