Zamek krzyżacki w Szymbarku

 Zamek w Szymbarku został zbudowany w  latach 70 -tych, XIV wieku przez kapitułę pomezańską, a dokładnie z inicjatywy proboszcza Henryka ze Skarlina, w miejscu dawnego grodu Prusów. Początkowo wzniesiono mury zewnętrzne, osiem baszt oraz fosę, przez którą przeprawienie się możliwe było tylko przez zwodzony drewniany most. Jednocześnie budowane było wschodnie skrzydło oraz tymczasowe domy mieszkalne, które w XV wieku zostały zastąpione murowanymi budynkami. 

Fot. 1. Zamek kapituły pomezańskiej, https://www.zamkipolskie.com/szymb/szymb.html, (dostęp 27.09.2022 r.).

    Zamek ze względów architektonicznych oraz położenia pełnił bardziej funkcje mieszkalne niż obronne, mimo to podczas wojny trzynastoletniej, również tutaj miały miejsce walki między wojskiem polsko - litewskim a Krzyżakami. W rezultacie zamek krzyżacki w Szymbarku, jak wiele innych zamków w tym czasie, doszczętnie spłonął. Został odbudowany oraz wzmocniony z myślą o kolejnych konfliktach. Mimo to w 1520 roku zakon krzyżacki, wystraszony widokiem pięciotysięcznej armii wojska polskiego, poddał się bez walki oddając warownię w ręce armii prowadzonej przez Stanisława Kostkę, późniejszego zarządcę i starostę Szymbarka. 

Fot. 2. Widok z lotu ptaka na pozostałości zamku krzyżackiego w Szymbarku. https://www.nocowanie.pl/zamek_w_szymbarku,93821.html, (dostęp 27.09.2022 r.).

    Po sekularyzacji zakonu krzyżackiego właścicielem zamku został Albercht Hohenzollen, a zarządzał nieruchomością biskup ewangelicki Erhard von Queiss. Do 1653 roku jego spadkobiercy zarządzali gotycką warownią , przebudowując ją w stylu renesansowym - tym samym adoptując zamek  na rezydencję. W czasie II wojny światowej zamek przejęły oddziały SS, a w jego murach istniała wówczas kwatera Armii Czerwonej. Opuszczając mury zamku żołnierze Armii Czerwonej podpalili zamek, który w dużej mierze spłonął. W latach 60 -tych XX wieku dokonano jedynie prac konserwatorskich zadaszając część zamku i odgruzowując go.  Fundacja Widzieć Muzykę w 1988 roku przejęła ruiny zamku, planując stworzyć w nich ośrodek dla niewidomych dzieci - co w efekcie, z powodu braku funduszy - pozostało jedynie planami.

Ciekawostką jest,  że dziedziniec zamku był planem filmowym.  Kręcony był tutaj film Król Olch w reżyserii Volkera Schlondroffa, w którym zagrał między innymi wybitny aktor John Malkovitch. Zamek w Malborku, o którym pisałam w poprzednich postach, również był miejscem nagrywania scen tego filmu. 

Źródła:

• Marian Biskup, Irena Jarosz Biskupowi, Akta stanów Prus Królewskich, tom 8 (1520- 1526) Wyd. Warszawa- Toruń 1993, s. 439 i 444.
• Stanisław Bodniak, Stanisław Kostka wojewoda chełmiński (1478-1555). Rocznik Gdański XI 1937, s. 289.
• Jerzy Antoni Kostka, Kostkowie herbu Dabrowa. Wyd. POLIMER Koszalin 2010, s. 40, 79, 135-137.