Miasto Morąg powstało na skrzyżowaniu ważnych dróg Olsztyna, Ostródy i Pasłęka. Usytuowane na terenie dawnej osady pruskiej miasto, otoczone było z trzech stron przez dawne jezioro Morąskie, które w 1817 roku zostało osuszone. Około 1280 roku rozpoczęto budowę drewnianej fortyfikacji, na miejscu której w 1331 roku, po przeniesieniu do Morąga siedziby wójta, zaczęto budowę murowanej warowni.
Fot. 1. Aktualny stan zamku w Morągu,
Źródło: Zamki obronne, https://zamkiobronne.pl/zamek/morag/, (dostęp 12.10.2022 r).
W pierwszej kolejności zbudowany został dom główny, wieża główna, wieża kwadratowa, oraz podwójny mur obwodowy otoczony mokrą fosą. Wszystko to rozmieszczone było na planie wieloboku. W późniejszych latach do domu głównego dobudowano dwa skrzydła boczne, w rezultacie czego zamek uzyskał kształt litery "U". Usytuowanie zamku na cyplu otoczonym z trzech stron mokrą fosą, zasilaną wodami jeziora, oraz podwójny mur obronny sprawiało wrażenie, że zamek jest nie do zdobycia. Nie był on jednak ważnym obiektem militarnym dla zakonu krzyżackiego. To też po bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku zamek został zdobyty bez walki przez wojsko polskie na czele, którego stał Władysław Jagiełło. Cztery lata później podczas wojny głodowej w 1414 roku zamek obsadzony polską załogą skapitulował i powrócił w ręce Zakonu Krzyżackiego. Jak większość zamków krzyżackich, tak i zamek w Morągu był miejscem walk między zakonem krzyżackim i wojskiem polskim. Podczas wojny trzynastoletniej zamek ponownie wrócił w ręce wojska polskiego, by być w jego posiadaniu do 1478 roku. Wówczas wybrany nowy biskup warmiński, wbrew woli króla Kazimierza Jagiellończyka, co było powodem wybuchu tzw. wojny księżej. Wojnę wygrało wojsko polskie przejmując po raz kolejny zamek w Morągu jak i całą Warmię. Podczas ostatniej wojny polsko - krzyżackiej w 1519 -1521 roku, którą zakon krzyżacki wygrał zamek wrócił w posiadanie krzyżaków, aż do 1525 roku, w którym miała miejsce sekularyzacja zakonu.
Po opuszczeniu zamku przez krzyżaków stał się on na jakiś czas siedzibą starostów książęcych - rodziny Dohmów, którzy inicjują rozbudowę warowni. Niestety w niedługim czasie rodzina przeniosła się do nowo wybudowanego w mieści pałacu, co było początkiem stopniowego upadku warowni krzyżackiej.
Fot. 2. Pomieszczenia w zamku w Morągu
Źródło: Zamki obronne, https://zamkiobronne.pl/zamek/morag/, (dostęp 12.10.2022 r).
Następne stulecia przyniosły kolejne rozbiórki elementów zamku zaczynając od wieży zamkowej poprzez skrzydła zamku i mury obronne. Do dzisiejszych czasów zachowało się jedynie północno - zachodnie skrzydło renesansowe oraz fragmenty gotyckiej bramy oraz piwnice. W 2001 roku właścicielem zamku został prywatny właściciel, który odgruzował i zabezpieczył mury warowni, oraz zapowiedział rekonstrukcje jednego ze skrzydeł, wieży oraz mostku zwodzonego. W ostatnich latach rozpoczęły się również prace archeologiczne.
Fot. 3. Pozostałości po wieży zamkowej
Źródło: Zamki obronne, https://zamkiobronne.pl/zamek/morag/, (dostęp 12.10.2022 r).
Źródła:
- T. Darmochwał, M. Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996, s. 151
- P. Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 s. 220
- Zamki znane i nieznane, https://zamkiobronne.pl/zamek/morag/, (dostęp 12.10.2022 r).
Komentarze
Prześlij komentarz